10.000 euro subsidie voor pijnsignalering
Utrecht, 28 april 2025– Het Jessica Buitelaar Fonds honoreert een project over pijn(signalering) bij cliënten met een verstandelijke beperking met een subsidie van 10.000 euro. De subsidieaanvraag is een initiatief van Kim Pere, psychosomatisch werkend fysiotherapeut bij Elver. Zij diende deze aanvraag samen in met dr. Nanda de Knegt (coördinator wetenschap bij Prinsenstichting) en Leendert Sneep (fysiotherapeut bij Ipse de Bruggen) namens het landelijk netwerk PijnZorg (On)beperkt (PZO).
Met deze subsidie gaan zij een lespakket ontwikkelen om de kennis en vaardigheden over pijn(signalering) te vergroten bij cliëntbegeleiders in zorginstellingen. Daarbij gaat het zowel om leerlingen die een Beroeps begeleidende leerweg (BBL) zorg en welzijn volgen bij Regionale Opleidingscentra (ROC’s), als om gediplomeerden.
Urgentie
De urgentie hiervan kwam al in 2023 naar voren uit een knelpuntenanalyse van PZO, gepubliceerd in het Nederlandstalig Tijdschrift Pijnbestrijding). Hieruit bleek dat er een tekort aan aandacht is voor het thema pijn in beroepsopleidingen en na- en bijscholing van vooral agogisch geschoolde cliëntbegeleiders.
Persoonsgerichte pijnsignalering en -behandeling
Met de subsidie gaan Kim Pere, Nanda de Knegt en Leendert Sneep er vanuit PZO samen met zorginstellingen, beroepsverenigingen en onderwijsorganisaties voor zorgen dat cliëntbegeleiders goed worden toegerust op het signaleren van - en het rapporteren over - pijn, samen met behandelaren en familie. Kim: “We zijn superblij met de toekenning van de subsidie door het Jessica Buitelaar Fonds! Want persoonsgerichte pijnsignalering is een voorwaarde voor pijndiagnostiek op maat. Hiermee kan er naar verwachting beter worden gewerkt aan behandeling en waar nodig aanpassingen van leefomgeving en activiteiten. Zo dragen we samen bij aan het vergroten van de kwaliteit van leven en het comfort van cliënten.”
Bij gepersonaliseerde pijnsignalering wordt gekeken naar (unieke) persoonsgebonden pijnuitingen. Kim, Leendert en Nanda: “Dat is belangrijk, want de ene cliënt uit pijn anders dan de andere. Bij het gebruik van gestandaardiseerde observatieschalen is er risico op onder-diagnostiek. Met het lespakket dat we nu gaan maken, kunnen cliëntbegeleiders leren hoe zij kennis en observaties rondom pijn bij cliënten kunnen benutten, ook met inbreng van familie. Juist die subjectiviteit (tacit knowledge) is onmisbaar en kan na scholing methodisch worden ingezet. Dan wordt de beeldvorming over pijn bij cliënten verbeterd en wordt snellere diagnostiek en gerichtere behandeling mogelijk.”
Brede betrokkenheid vanuit de praktijk bij de ontwikkeling van het lespakket
Het lespakket wordt mede gebaseerd op een huidige training van PZO voor behandelaren, die practice-based en (waar mogelijk) evidence-based wordt doorontwikkeld voor cliëntbegeleiders en docenten van beroepsopleidingen. Hierbij worden leden van het PZO betrokken, cliëntbegeleiders uit zorginstellingen, een opleidingskundige en deskundigen vanuit de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW) en de Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN).
De scholing zal worden gegeven door regionale experts. Het PZO ondersteunt daarbij, onder andere door het gericht benaderen van trainers bij pijnteams in zorginstellingen en met centrale communicatie via onder meer beroepsverenigingen en het Kennisplein Gehandicaptensector. Op voorhand zijn er al 6 zorginstellingen die interesse hebben om mee te werken. Het lespakket wordt kosteloos gedeeld met trainers met basiskennis over pijn bij mensen met een verstandelijke beperking, waarbij het PZO een gratis webinar (train-the-trainer) zal aanbieden.
Unanieme beoordeling door het bestuur en de adviesraad: “Dit voorstel sprong eruit!”
Bij de beoordeling van de subsidieaanvragen waren het bestuur en de adviesraad van het Jessica Buitelaar Fonds het snel eens. Dit voorstel móest in aanmerking komen voor subsidie. Bestuursvoorzitter Ezra van Zadelhoff: “Het vroegtijdig en persoonsgericht signaleren en behandelen van pijn bij mensen met een verstandelijke beperking door cliëntbegeleiders is ontzettend belangrijk. Dit project gaat daar een wezenlijke bijdrage aan leveren en het sluit volledig aan bij de doelstelling van het fonds; het bevorderen persoonsgerichte zorg voor deze doelgroep.”
Het bestuur en de adviesraad zijn onder de indruk van de inhoudelijke uitwerking en de toepasbaarheid van het voorstel. Ezra: “De insteek om het lespakket te ontwikkelen en te implementeren bij BBL-leerlingen én gediplomeerde cliëntbegeleiders in zorginstellingen, zorgt ervoor dat de kennis ook echt in de praktijk komt. Daarbij is er ook al interesse vanuit diverse ROC’s om samen te werken. Bij Kim, Leendert, Nanda en het PZO is veel professioneel-inhoudelijke kennis en expertise aanwezig. Bovendien is er bij het PZO – waarbij inmiddels 30 organisaties en 20 pijnteams zijn aangesloten – sprake van een enorme intrinsieke motivatie én een goed netwerk om dit project tot een breed en instellingsoverstijgend succes te maken.”